Statystyka

  • Wszytkich: 6421680
  • W tym roku: 120472
  • W tym miesiącu: 28321
  • Dziś: 303
  • Online: 10

Newsletter

Chcesz otrzymywać najnowsze informacje z regionu, nowo dodanych obiektach turystycznych? Zostań subskrybentem naszego newslettera!


(*) - pole obowiązkowe


Baligród - więcej niż dwa słowa

Gmina znajduje się w powiecie leskim i jest położona na terenie Międzynarodowego rezerwatu Biosfery " Karpaty Wschodnie " wpisanego na listę UNESCO w Euroregionie Karpaty wschodnie.
Teren gminy Baligród w większości pokrywają lasy oraz grunty leśne. Z tego powodu działalność mieszkańców nastawiona jest przede wszystkim na przemysł drzewny.

Miejscowa ludność prowadzi również niewielkie gospodarstwa rolne. W gminie znajdują się obszary chronione, obejmujące tereny najcenniejsze pod względem przyrodniczym. Baligród oraz okoliczne tereny to bardzo ciekawe miejsca dla odwiedzających Bieszczady, ze względu na bogata historie i ciekawe zabytki. Dodatkowym atutem jest położenie przy głównym szlaku komunikacyjnym, jakim jest duża obwodnica bieszczadzka. Mieszkańcy gminy wiążą duże nadzieje z perspektywami rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego - ze względu na występowanie w tym rejonie wód mineralnych. Oprócz wymienionych walory gmina posiada nieliczne pozostałości po dawnych mieszkańcach tych ziem, góralach karpackich - Bojkach. Baligród to miejsce styku wielu kultur: polskiej i ukraińskiej, w tym bojkowsko-łemkowskiej, a w okresie międzywojennym również żydowskiej. Bojkowie, dawni dziedzice tej ziemi opuścili te tereny, a ślady ich pobytu są nieliczne. Dolina Hoczewki była miejscem tragicznych wydarzeń końca lat czterdziestych, toteż turysta nie znajdzie tu wiele zabytkowych cerkwi lub starych bojkowskich chałup. W zamian otrzyma znakomite walory przyrodnicze i turystyczne, bardzo dobrze rozwinięta bazę turystyczna i agroturystyczna, szlaki piesze i rowerowe, natomiast zima na zwolennik mocnych wrażeń czeka stok o standardzie FIS.


Warto zobaczyć w okolicy:
Mchawa - kaplica grobowa i kaplica odpustowa "Boga Ojca" z 1823 r.

Nowosiółki - kaplica greckokatolicka z 1912 r.

Nowosiółki - kościółek zbudowany w jedna noc (z 2/3 sierpnia 1975r.)

Roztoki Dolne - cerkiew filialna z 1830 r.(obecnie filialny kościół rzymskokatolicki)

Drewniane budowle ludowe - Zahoczewie, Nowosiółki, Roztoki Dolne, Baligród, Stężnica
Rezerwaty i pomniki przyrody:
- lesne: "Cisy na grze Jawor" w miejscowości Kołonice, "Woronikówka" we wsi Jabłonki
- florystyczne: " Olsza kosa w Stężnicy "
- geologiczne: " Gołoborze " naturalne rumowisko skalne piaskowca w miejscowości Rabe - pomnik przyrody, 300 letni grab w Baligrodzie

Cerkwisko w Kielczanie i Stężnicy

Stary kamieniołom Rabe - uroczysko dla miłośników geologii.

Cmentarz żydowski w Baligrodzie - ok. 50 macew, w tym jedna z najstarszych macew, jakie znajdują sie na tym terenie.

Cerkiew z 1829 r w Baligrodzie - unikalny przykład jedno-kopułowej, bezwieżowej, szczytowej cerkwi murowanej, obok dzwonnica z XIX w

Cmentarz wojskowy - żołnierzy radzieckich i polskich z lat 1944-47 w Baligrodzie.

Muzeum Przyrodniczo Łowieckie "Knieja" w Nowosiółkach - tel. 13 469 41 85.

Pomnik gen. Karola Świerczewskiego w Jabłonkach

Jabłonki - cmentarz z czasów I wojny światowej
Pomniki wiary w Baligrodzie - kapliczka "Krlowa Nieba", Rabe- kapliczka "Synarewo"

Żernica Niżna - kaplica p.w. Matki Bożej Ostrobramskiej z 1932r.(na placu murowanej cerkwi z 1843r.)

Pomnik czołg T - 34 (centrum Baligrodu) - upamiętniający wyzwolenie Baligrodu przez Armię Radziecką 24 X 1944 r.


Ekomuzeum - "W ogniu paleniska bieszczadzkiej kuźni" w Baligrodzie

Baligród - pomnik poświęcony żołnierzom LWP, WOP, KBW poległych w walkach z UPA

Źródła wód mineralnych - (szczawy z domieszką arsenu) w miejscowości Rabe i Bystre

Cmentarz z XVIII w. - w miejscowości Bystre


Kilka słów o historii, dla chętnych .


Osada wzmiankowana w 1615 r. jako wieś, powstała przypuszczalnie w początkach XVII w. u podnóża zamku w Stężnicy będącego własnością Mikołaja lub Piotra herbu Gozdawa, syna Matjasza III, albo jego ojca Matjasza Bala z Hoczwi, którzy wznieśli w tym miejscu zamek oraz kaplicę ok. roku 1510. W roku 1511 Piotr Herburt dziadek poety Mikołaja Reja, przeprowadził rozgraniczenie swoich dóbr pomiędzy wsiami Mchawą i Stężnica należącą do Mikołaja Bala. W 1604 r. odnotowano pierwszych żydowskich mieszkańców. W miejscu rozgraniczenia powstała na nowo wieś i miasto Baligród. Wydany w 1634 przez króla Władysława IV dokument potwierdzał, iż miasto założone było na prawie magdeburskim, cieszyło się z prawa składu win oraz miało dwa jarmarki. W 1765 r. w Baligrodzie mieszkało 144 Żydów. Miasto pozostawało we władaniu rodu Balów do 1770 r.
Mieszkańcy miasta aktywnie zasilali powstanie styczniowe w 1863 r. Np. Jan Feliks Biliński (ur. 1851 r.) w wieku 12 lat został jednym z najmłodszych powstańców styczniowych, Ludwik Riedl jako uczestnik powstania styczniowego z roku 1863, pojmany przez Rosjan, został zesłany na Syberię.
W 1870 r. miejscowa gmina żydowska usamodzielniła się. Wcześniej żydowscy mieszkańcy Baligrodu byli członkami gminy w Lesku. Położony przy uczęszczanym trakcie handlowym na Węgry posiadał dobre warunki rozwoju, słynął z wielkich targów, później podupadł i jeszcze przed 1915 r. utracił prawa miejskie. Według spisu z 1921 roku, miejscowość miała 179 domów i 1260 mieszkańców (w tym 515 religii mojżeszowej a 281 greckokatolickiej). Żydzi dominowali w tym okresie życie gospodarcze osady. W 1939 r. było ich 990 co stanowiło 41,8% ogółu mieszkańców.
Baligród był siedzibą dekanatu greckokatolickiego, który obejmował kilkanaście parafii i istniał do wysiedleń w latach 40. XX w.
I wojna światowa
Podczas działań wojennych w Karpatach w latach 1914 - 1915 miasteczko doznało poważnych zniszczeń.1914/1915 - ciężkie boje między wojskami rosyjskimi a austro-węgierskimi o Przełęcze Użocką i Łupkowską, szczególnie pod Baligrodem w marcu. Od listopada 1918 do stycznia 1919 Republika Komańczańska.
II wojna światowa
We wrześniu 1939 r. miejscowość została zajęta bez walki przez oddziały niemieckie i słowackie. W niemieckiej administracji okupacyjnej większość stanowisk zajmowali Ukraińcy a ludność polska była szykanowana. Jesienią 1942 r. Niemcy dokonali zagłady miejscowych Żydów wywożąc i mordując w Zasławiu koło Sanoka 880 osób. Istniał tu ruch konspiracyjny; działała Placówka AK Baligród nr VII, której dowódcą od maja 1943 do 1944 był Jan Marciak ps. „Dąb".
30 lipca 1944 roku oddział UPA zamordował w lesie pod Baligrodem 11 mieszkańców Średniej Wsi. 6 sierpnia 1944 r. miasteczko zostało napadnięte przez sotnię UPA "Burłaki", zamordowano 42 Polaków, w tym 90 letnich starców, spalono część zabudowań.

W toku działań wojennych i późniejszych walk z UPA Baligród został w części zniszczony oraz doznał poważnych strat ludnościowych. Przez stacjonujących tu żołnierzy zwane było Diabligrodem, gdyż w czasie okupacji Niemcy wybrukowali część tutejszego rynku kamieniami z żydowskiego cmentarza. W pobliżu, przy drodze do Cisnej, pod Jabłonkami 28 marca 1947 zginął generał Karol Świerczewski.
Lata powojenne
Dopiero w kilkanaście lat po wojnie miasteczko zaczęło się odbudowywać. Jeszcze w 1961 roku miejscowość miała zaledwie 987 mieszkańców.
Obecnie stanowi rozwinięty ośrodek usługowo-gospodarczy dla okolicy. O dawnym miejskim charakterze świadczy zachowany układ urbanistyczny z obszernym prostokątnym rynkiem. Stoi na nim czołg typu T-34, który nie ma nic wspólnego z Bieszczadami, ale zastąpił umieszczony tu wcześniej czołg T-70 biorący udział w walkach z UPA. Baligrodzki T-70 był ostatnim zachowanym czołgiem tego typu w Polsce. W 1975 roku został, z inicjatywy oficerów z Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Pancernych w Poznaniu, przetransportowany do Poznania, gdzie został wyremontowany i przekazany do Muzeum Broni Pancernej Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych.

 

 

Inne portale:
noclegi na Jurze noclegi na Suwalszczyźnie noclegi w Beskidach noclegi w Sudetach